Του Δημήτρη Μακροδημόπουλου
Πριν δύο χρόνια, την επομένη της πρότασης του Ομίλου Πειραιώς για μερική εξαγορά της Αγροτικής Τράπεζας και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου από το ελληνικό δημόσιο, γελοιογραφία αθηναϊκής εφημερίδας εμφάνιζε τον τότε υπουργό Οικονομικών, παρόντος του πρωθυπουργού, να ερωτά τον κ. Μιχάλη Σάλλα: «Δηλαδή από τα 2 δις που πήρατε από το κράτος μας δίνετε 700εκ.
για να αγοράσετε Ταμιευτήριο και Αγροτική;» Και η απάντηση του προέδρου του Ομίλου ήταν αποκαλυπτική της λογικής του τραπεζικού κεφαλαίου: «Αν βάλετε κάτι ακόμα, απάντησε, παίρνω και την Εθνική». Τότε ήταν ενεργό το πακέτο στήριξης των ελληνικών τραπεζών των 28 δις ευρώ και εκείνες τις μέρες ψηφίζονταν στη Βουλή ο νόμος για την ίδρυση Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) που θα διασφάλιζε την κεφαλαιακή επάρκεια των εγχώριων τραπεζών με άλλα 10 δις σύμφωνα με τις επιταγές του πρώτου Μνημονίου.
Όταν όμως ψηφίζονται νόμοι για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, είναι δυνατόν μία τράπεζα που μετέχει στο πρόγραμμα κρατικής βοήθειας να διανοείται να εξαγοράσει άλλη, κρατική μάλιστα, τράπεζα; Τι θα ωφεληθεί η ελληνική οικονομία από αυτή τη συναλλαγή; Και όμως σήμερα, δύο χρόνια μετά, η γελοιογραφία απεικονίζει την πραγματικότητα. Ό,τι δηλαδή πριν δύο χρόνια φάνταζε ως εξωπραγματικό και ήταν αντικείμενο γελοιογράφων, σήμερα χαιρετίσθηκε ως η πρώτη φάση της αναβάθμισης του τραπεζικού συστήματος. Όταν όμως σε μία χώρα οι διανοητικές αντιλήψεις αναθεωρούνται τόσο ραγδαία, τότε αυτό αποτελεί έμπρακτη ομολογία ότι δεν υπάρχουν πνευματικές και κοινωνικές αντιστάσεις ώστε να ανακόψουν την πορεία προς την πλήρη καταστροφή της.
Και όχι μόνον αυτό. Δύο χρόνια μετά ο Όμιλος Πειραιώς βγήκε κερδισμένος οικονομικά έναντι της αρχικής του πρότασης, εάν αυτή είχε γίνει τότε αποδεκτή. Διότι στην Τράπεζα Πειραιώς μεταβιβάστηκε το «υγιές», όπως χαρακτηρίσθηκε, τμήμα της ΑΤΕ ενώ σύμφωνα με ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος η «διαφορά της αξίας των μεταφερομένων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού καλύπτεται από τι Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας», η οποία εκτιμάται σε 6,5 δις ευρώ. Δεν θα αναλάβει δηλαδή η Τράπεζα Πειραιώς τα μη ενήμερα δάνεια με ενέχυρο αγροτική γη για τα οποία όπως διευκρινίστηκε θα υπάρξει ειδική νομοθετική ρύθμιση. Με άλλα λόγια η Τράπεζα Πειραιώς απορρόφησε χωρίς αντίτιμο το υγιές τμήμα μιας κρατικής Τράπεζας σε μια περίοδο μάλιστα που το μεγαλύτερο ποσόν εκ των 130 δις της δεύτερης δανειακής σύμβασης, το οποίο εκτιμάται σε 50 δις, θα κατευθυνθεί στο όνομα της ανακεφαλαιοποίησης, των επισφαλών δανείων και της μείωσης της ρευστότητας προς τις 4 μεγαλύτερες ελληνικές Τράπεζες συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας Πειραιώς.
Ήδη στις 28 Μαΐου το ΤΧΣ διέθεσε στις 4 τράπεζες προσωρινή χρηματοδότηση 18 δις έναντι του παραπάνω ποσού σε ομόλογα του EFSF. Είναι αυτονόητο ότι αν η ΑΤΕ ετύγχανε ανάλογης αντιμετώπισης θα υπερτερούσε άλλων ελληνικών τραπεζών διότι απευθύνεται σε συγκεκριμένες πολυπληθείς κοινωνικές ομάδες με παραγωγικό προσανατολισμό.
Όμως είναι ολοφάνερο ότι η απορρόφηση του «υγιούς» τμήματος της ΑΤΕ από την Τράπεζα Πειραιώς αντίκειται σε κάθε λογική ανάκαμψης της χώρας από την κρίση. Διότι ενώ το ποσό των καταθέσεών της ΑΤΕ που υπολογίζονται σε 15 δις αξιοποιείτο μέχρι σήμερα εντός της χώρας, από τη στιγμή που μεταβιβάστηκε στην Τράπεζα Πειραιώς θα διακινείται σε ολόκληρη τη Βαλκανική με κριτήριο τα συμφέροντα του νέου ιδιοκτήτη και όχι τις ανάγκες για επενδύσεις στη χώρα μας.
Γιατί; Σε συνέντευξή του σε αθηναϊκή εφημερίδα τον Αύγουστο του 2009 ο Στρος Καν, ως επί κεφαλής τότε του ΔΝΤ, είχε αποσαφηνίσει ότι η κατάργηση του προστατευτισμού συνεπάγεται αυτονόητα τη δυνατότητα των ελληνικών τραπεζών να μπορούν να μεταφέρουν ελληνικά κεφάλαια εκεί που φρονούν ότι θα έχουν κέρδος. Με άλλα λόγια να μεταφέρουν τις καταθέσεις των ελλήνων καταθετών στα Βαλκάνια, όπως δηλαδή γίνονταν και γίνεται, αδιαφορώντας για τα προβλήματα της χώρας. Πιστές στο δόγμα του Στρος Καν οι τέσσερεις μεγαλύτερες εγχώριες τράπεζες μεσούσης της χρηματοπιστωτικής κρίσης και ενώ είχαν αποκαλυφθεί τα αδιέξοδα της ελληνικής οικονομίας, αποφάσισαν τον Οκτώβρη του 2009 να στηρίξουν έμπρακτα τη ρουμανική οικονομία ενισχύοντας τις επενδύσεις τους με την αύξηση κατά 10% των δεικτών της κεφαλαιακής επάρκειας των θυγατρικών τους εκεί!
Η ΑΤΕ υπήρξε το στήριγμα της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της πτηνοτροφίας, της αλιείας. Τα προβλήματα της ΑΤΕ δεν μπορούν να αποδοθούν στη διαχείρισή της αλλά στην πολιτική συρρίκνωσης των παραγωγικών αυτών τομέων από τις ελληνικές κυβερνήσεις, με αφετηρία τη μετανάστευση και την ένταξή στην ΕΟΚ αργότερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι τη χρονιά ένταξης της χώρας στην ΕΟΚ (1981), το ισοζύγιο του αγροτικού τομέα, το οποίο ήταν πλεονασματικό έως τότε, ήταν ισοσκελισμένο για να ακολουθήσει έκτοτε φθίνουσα πορεία σε σημείο πλήρους παραγωγικής απαξίωσης. Θα ήταν δυνατό η ΑΤΕ να κυριαρχεί στον τραπεζικό κλάδο όταν η αγροτική παραγωγή στη χώρα εκμηδενίζονταν; Πώς όμως θα επιτύχει η κυβέρνηση την ανάκαμψη του αγροτικού τομέα εν μέσω της κρίσης απαλλοτριώνοντας τον μοναδικό φορέα ανάπτυξής του;
Μακροδημόπουλος Δημήτρης
Αλεξ/πολη – κιν. 6947-771412
30-7-2012
Του Δημήτρη Μακροδημόπουλου
Πριν δύο χρόνια, την επομένη της πρότασης του Ομίλου Πειραιώς για μερική εξαγορά της Αγροτικής Τράπεζας και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου από το ελληνικό δημόσιο, γελοιογραφία αθηναϊκής εφημερίδας εμφάνιζε τον τότε υπουργό Οικονομικών, παρόντος του πρωθυπουργού, να ερωτά τον κ. Μιχάλη Σάλλα: «Δηλαδή από τα 2 δις που πήρατε από το κράτος μας δίνετε 700εκ.
για να αγοράσετε Ταμιευτήριο και Αγροτική;» Και η απάντηση του προέδρου του Ομίλου ήταν αποκαλυπτική της λογικής του τραπεζικού κεφαλαίου: «Αν βάλετε κάτι ακόμα, απάντησε, παίρνω και την Εθνική». Τότε ήταν ενεργό το πακέτο στήριξης των ελληνικών τραπεζών των 28 δις ευρώ και εκείνες τις μέρες ψηφίζονταν στη Βουλή ο νόμος για την ίδρυση Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) που θα διασφάλιζε την κεφαλαιακή επάρκεια των εγχώριων τραπεζών με άλλα 10 δις σύμφωνα με τις επιταγές του πρώτου Μνημονίου.
Όταν όμως ψηφίζονται νόμοι για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, είναι δυνατόν μία τράπεζα που μετέχει στο πρόγραμμα κρατικής βοήθειας να διανοείται να εξαγοράσει άλλη, κρατική μάλιστα, τράπεζα; Τι θα ωφεληθεί η ελληνική οικονομία από αυτή τη συναλλαγή; Και όμως σήμερα, δύο χρόνια μετά, η γελοιογραφία απεικονίζει την πραγματικότητα. Ό,τι δηλαδή πριν δύο χρόνια φάνταζε ως εξωπραγματικό και ήταν αντικείμενο γελοιογράφων, σήμερα χαιρετίσθηκε ως η πρώτη φάση της αναβάθμισης του τραπεζικού συστήματος. Όταν όμως σε μία χώρα οι διανοητικές αντιλήψεις αναθεωρούνται τόσο ραγδαία, τότε αυτό αποτελεί έμπρακτη ομολογία ότι δεν υπάρχουν πνευματικές και κοινωνικές αντιστάσεις ώστε να ανακόψουν την πορεία προς την πλήρη καταστροφή της.
Και όχι μόνον αυτό. Δύο χρόνια μετά ο Όμιλος Πειραιώς βγήκε κερδισμένος οικονομικά έναντι της αρχικής του πρότασης, εάν αυτή είχε γίνει τότε αποδεκτή. Διότι στην Τράπεζα Πειραιώς μεταβιβάστηκε το «υγιές», όπως χαρακτηρίσθηκε, τμήμα της ΑΤΕ ενώ σύμφωνα με ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος η «διαφορά της αξίας των μεταφερομένων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού καλύπτεται από τι Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας», η οποία εκτιμάται σε 6,5 δις ευρώ. Δεν θα αναλάβει δηλαδή η Τράπεζα Πειραιώς τα μη ενήμερα δάνεια με ενέχυρο αγροτική γη για τα οποία όπως διευκρινίστηκε θα υπάρξει ειδική νομοθετική ρύθμιση. Με άλλα λόγια η Τράπεζα Πειραιώς απορρόφησε χωρίς αντίτιμο το υγιές τμήμα μιας κρατικής Τράπεζας σε μια περίοδο μάλιστα που το μεγαλύτερο ποσόν εκ των 130 δις της δεύτερης δανειακής σύμβασης, το οποίο εκτιμάται σε 50 δις, θα κατευθυνθεί στο όνομα της ανακεφαλαιοποίησης, των επισφαλών δανείων και της μείωσης της ρευστότητας προς τις 4 μεγαλύτερες ελληνικές Τράπεζες συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας Πειραιώς.
Ήδη στις 28 Μαΐου το ΤΧΣ διέθεσε στις 4 τράπεζες προσωρινή χρηματοδότηση 18 δις έναντι του παραπάνω ποσού σε ομόλογα του EFSF. Είναι αυτονόητο ότι αν η ΑΤΕ ετύγχανε ανάλογης αντιμετώπισης θα υπερτερούσε άλλων ελληνικών τραπεζών διότι απευθύνεται σε συγκεκριμένες πολυπληθείς κοινωνικές ομάδες με παραγωγικό προσανατολισμό.
Όμως είναι ολοφάνερο ότι η απορρόφηση του «υγιούς» τμήματος της ΑΤΕ από την Τράπεζα Πειραιώς αντίκειται σε κάθε λογική ανάκαμψης της χώρας από την κρίση. Διότι ενώ το ποσό των καταθέσεών της ΑΤΕ που υπολογίζονται σε 15 δις αξιοποιείτο μέχρι σήμερα εντός της χώρας, από τη στιγμή που μεταβιβάστηκε στην Τράπεζα Πειραιώς θα διακινείται σε ολόκληρη τη Βαλκανική με κριτήριο τα συμφέροντα του νέου ιδιοκτήτη και όχι τις ανάγκες για επενδύσεις στη χώρα μας.
Γιατί; Σε συνέντευξή του σε αθηναϊκή εφημερίδα τον Αύγουστο του 2009 ο Στρος Καν, ως επί κεφαλής τότε του ΔΝΤ, είχε αποσαφηνίσει ότι η κατάργηση του προστατευτισμού συνεπάγεται αυτονόητα τη δυνατότητα των ελληνικών τραπεζών να μπορούν να μεταφέρουν ελληνικά κεφάλαια εκεί που φρονούν ότι θα έχουν κέρδος. Με άλλα λόγια να μεταφέρουν τις καταθέσεις των ελλήνων καταθετών στα Βαλκάνια, όπως δηλαδή γίνονταν και γίνεται, αδιαφορώντας για τα προβλήματα της χώρας. Πιστές στο δόγμα του Στρος Καν οι τέσσερεις μεγαλύτερες εγχώριες τράπεζες μεσούσης της χρηματοπιστωτικής κρίσης και ενώ είχαν αποκαλυφθεί τα αδιέξοδα της ελληνικής οικονομίας, αποφάσισαν τον Οκτώβρη του 2009 να στηρίξουν έμπρακτα τη ρουμανική οικονομία ενισχύοντας τις επενδύσεις τους με την αύξηση κατά 10% των δεικτών της κεφαλαιακής επάρκειας των θυγατρικών τους εκεί!
Η ΑΤΕ υπήρξε το στήριγμα της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της πτηνοτροφίας, της αλιείας. Τα προβλήματα της ΑΤΕ δεν μπορούν να αποδοθούν στη διαχείρισή της αλλά στην πολιτική συρρίκνωσης των παραγωγικών αυτών τομέων από τις ελληνικές κυβερνήσεις, με αφετηρία τη μετανάστευση και την ένταξή στην ΕΟΚ αργότερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι τη χρονιά ένταξης της χώρας στην ΕΟΚ (1981), το ισοζύγιο του αγροτικού τομέα, το οποίο ήταν πλεονασματικό έως τότε, ήταν ισοσκελισμένο για να ακολουθήσει έκτοτε φθίνουσα πορεία σε σημείο πλήρους παραγωγικής απαξίωσης. Θα ήταν δυνατό η ΑΤΕ να κυριαρχεί στον τραπεζικό κλάδο όταν η αγροτική παραγωγή στη χώρα εκμηδενίζονταν; Πώς όμως θα επιτύχει η κυβέρνηση την ανάκαμψη του αγροτικού τομέα εν μέσω της κρίσης απαλλοτριώνοντας τον μοναδικό φορέα ανάπτυξής του;
Μακροδημόπουλος Δημήτρης
Αλεξ/πολη – κιν. 6947-771412
30-7-2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου